پرسش:

چه کنم تا از ماه رمضان استفاده کامل‌تری ببرم؟

پاسخ:

هر کدام از زمان‌هایی که در اختیار ما هستند، ویژگی‌های خودشان را دارند و استفاده مناسب از آنها به شناخت این ویژگی‌ها بستگی دارد. در پاسخ به شما دوست بارانی‌ام، توجه به فرصت‌های موجود در این ماه خدا، از اهمیت بیشتری برخوردار است. اکنون به فرصت‌های طلایی این ماه، نگاهی دیگر می‌اندازیم:
فرصت بهتر شدن:

بعضی از روزهای زندگی، حس و حال بهتری به سراغ ما می‌آید. در این روزها و لحظه‌ها دل‌ ما می‌خواهد کارهای بهتری انجام دهیم، از بدی‌ها عبور کنیم و آنقدر روشنایی به سمت دل و جان ما سرازیر می‌شود که از خدا می‌خواهیم همیشه آن را با خود داشته باشید. این احساس خوب، حال معنوی است که به طرف ما آمده و ما را آماده انجام عبادت و دوری از گناه می‌کند. در ماه رمضان، چنین احساسی بیشتر به ما سر می‌زند؛ خصوصا حوالی افطار و هنگام سحر! یادمان باشد که ماه رمضان، میدان مسابقه‌ای است برای بهتر شدن، پس تلاش کنیم که برنده باشیم.
 
فرصت افزایش آگاهی:

هر قدر دانش ما کمتر باشد، دردسر ما بیشتر است. وقتی نسبت به موضوعی بی‌خبر باشیم، درباره آن احساس محکمی هم نخواهیم داشت،‌ اما زمانی که اطلاعات ما درباره یک نفر یا یک موضوع بیشتر باشد،‌ بهتر می‌توانیم نسبت به آن تصمیم بگیریم. ماه رمضان با برپایی جلسات متنوع دعا، مراسم مذهبی و نیز محفل‌های قرآنی، دانایی دینی ما را افزایش می‌دهد و فرصت تجربه کردن را در اختیار ما می‌گذارد. زمانی که دانایی و تجربه با هم ترکیب شوند، رفاقت هم پدید می‌آید؛ به همین خاطر، خیلی‌ها دوست دارند در دعای جوشن کبیر یا افتتاح مسجد محل‌شان شرکت کنند و آن حس و حال خوب را دوباره تکرار نمایند.
 
فرصت برنامه‌ریزی:

با تغییری که در برنامه غذایی ما پیش می‌آید، دیگر برنامه‌های ما هم عوض می‌شود. برخی از نوجوانان، برای اینکه بهتر از عهده روزه‌داری بربیایند و گرسنگی طاقت‌فرسا و تشنگی روزهای داغ تابستان آنها را از پا درنیاورد، تاکتیک جدیدی پیش می‌گیرند و با آن توان روزه‌داری خود را افزایش می‌دهند. مثلا برخی تمام شب را بیدار می‌مانند و از زمان بهترین استفاده را می‌کنند ولی در طول روز، بخش زیادی از آن را می‌خوابند. مثلا یکی از دوستان شما، برنامه ماه رمضانش را خواب از ساعت 7 صبح تا 7 شب تنظیم کرده است! نمی‌دانم نظر شما چیست؟ درست است که خواب شب در طول روز جبران نمی‌شود، ولی می شود برنامه‌ای ریخت که از سختی روزه‌داری کم کرد و تجربه‌های اولیه روزه را با موفقیت پشت سر گذاشت!
 
فرصت آرامش:

ماه مبارک رمضان، ماه آرامش است. در این ماه، اخلاق آدم‌های دور و بر ما بهتر می‌شود، احترام بیشتری به یکدیگر می‌گذارند. هدف مشترکی در زندگی وجود دارد و همه می‌خواهند به هر شکلی شده، در این ماه به خداوند و خوبان نزدیک‌تر شوند که معدن آرامشند. هر چه احساس نزدیک‌تری به خداوند داشته باشیم، آرامش بیشتری را تجربه خواهیم کرد.
 
فرصت خودکنترلی:

واقعا کار سختی است که خوراکی‌های جور واجور و نوشیدنی‌های خنک اطراف ما باشد ولی خودمان از آنها استفاده نکنیم. حتی زمانی که تنها می‌شویم که کسی مراقب ما نیست، باز حاضر نیستیم در حال روزه به این خوردنی‌ها دست بزنیم، چون تصمیم‌ گرفته‌ایم با وسوسه‌ها مبارزه کنیم و با نخوردن، روزه خود را به پایان برسانیم. این تجربه خودکنترلی، در جاهای دیگری از زندگی به کمک ما می‌آید. مثلا وقتی عصبانی می‌شوید، دل‌تان می‌خواهد حال طرف مقابل را بگیرید، ولی یک تصمیم و یک اراده قوی از شما باعث می‌شود خود را مهار کنید و با مدیریت موفق خود، از این بحران عبور نمایید.
 
فرصت خودشناسی:

ماه رمضان به ما یاد می‌دهد که چه کاره‌ایم؟ چقدر اراده داریم؟ کجا کم می‌آوریم؟ در مسیر خوب شدن به چه میزان محکم و پابرجا هستیم؟ آیا می‌توانیم تصمیم‌های درازمدت خود را اجرایی کنیم؟ چقدر در اجرای برنامه جدید یک ماهه خود موفق بوده‌ایم؟ آیا به اهدافی که برای این ماه در نظر گرفته بودیم، نزدیک شدیم؟ آیا بهتر شدن را تجربه کردیم؟ آیا ماه رمضان امسال خود را کامل‌تر از سال قبل نمودیم یا خیر؟ پاسخ به هر کدام از این سؤالات، ما را با خودمان بهتر آشنا می‌کند؛ سرمایه‌ای که نقشه راه یک عمر ما به داشتن آن بستگی دارد.

نویسنده: ابراهیم اخوی